Jeśli mowa o sukcesie, to wpływ na niego mają ważniejsze czynniki niż IQ czy talent. Według Angeli Duckworth, jednej z czołowych psychologów, kluczowym czynnikiem wpływającym na sukces jest wytrwałość.
Duckworth mówi nam, że ludzie odnoszący największe sukcesy, niezależnie od dziedziny, są zwykle bardzo wytrwali. Nie poddają się z łatwością, głęboko angażują się w osiągnięcie długoterminowego celu i ciężko pracują, aby go osiągnąć.
Pasja + wytrwałość = sukces
W swojej znakomitej książce „Upór. Potęga pasji i wytrwałości” Duckworth podsumowuje lata swoich badań i mówi, że wytrwałość nie jest cechą stałą i zapewnia, że można ją rozwinąć. Co więcej, kulturę wytrwałości możemy pielęgnować również w naszych domach, tak by nasze dzieci mogły zwiększać jej siłę i moc.
We wspomnianej książce autorka dzieli się też tym, w jaki sposób wykorzystuje wiedzę ze swoich badań w codziennym życiu, by wspierać bliskich (zwłaszcza dwie córki) w osiąganiu wysokiego poziomu wytrwałości.
Duckworth mówi, że cała jej rodzina żyje według „zasady trudnych rzeczy”, składającej się z trzech punktów. Oto one:
- Każdy w rodzinie musi zrobić COŚ TRUDNEGO
„Po pierwsze, wszyscy – łącznie z mamą i tatą – muszą zrobić trudną rzecz” – pisze Duckworth w swojej książce. „Trudna rzecz to coś, co wymaga codziennej, przemyślanej praktyki. Coś, w ramach czego otrzymujesz informację zwrotną, podpowiadającą Ci jak możesz stać się w tym jeszcze lepszy. Coś, do czego masz zamiar wracać i próbować jeszcze raz”.
- Musisz skończyć to, co zacząłeś
„Możesz zrezygnować” – mówi Angela, „ale nie możesz tego zrobić dopóki sezon się nie skończy, póki są opłacone zajęcia lub dopóki nie dotrzesz do innego ‘naturalnego’ punktu zatrzymania”.
Zatem przejście z jednej trudnej rzeczy na inną jest zupełnie w porządku. Pamiętaj jednak, że jeśli chcesz rozwinąć wytrwałość, musisz kontynuować to co zacząłeś do momentu naturalnego zatrzymania (np. ostatni występ, koniec semestru itp.). Celem jest ukończenie tego, co się zaczęło. Oznacza to, że nie możesz rzucić zajęcia tylko dlatego, że miałeś zły dzień, nauczyciel na Ciebie krzyknął lub oblałeś test.
- To Ty musisz wybrać swoją „trudną rzecz”. Nikt nie może tego zrobić za Ciebie
Aby rozwinąć zapał, musisz mieć pasję i być zainteresowany tym, co robisz. Oznacza to, że musisz mieć silną motywację wewnętrzną. Ważne jest zatem, abyś wybrał aktywność, która Cię interesuje. I pozwól swoim dzieciom wybierać to, czego chcą – nie zmuszaj ich do czegoś, czego nie lubią.
„Nawet kiedy moje dzieci miały pięć czy sześć lat, dostawały możliwość wyboru swojej trudnej rzeczy” – mówi Duckworth.
Jak więc możesz się domyślić, jeśli zmusisz swoje dziecko do gry na pianinie – mimo, że ono absolutnie tego nienawidzi – nie sprawisz w ten sposób, że stanie się ono bardziej wytrwałe. Zamiast tego możesz je doprowadzić do frustracji. Twoje dziecko zmarnuje tylko czasu.
„Myślę, że bardzo ważnym przesłaniem jest to, że owszem – rodzice są potrzebni, aby przypominać o ćwiczeniach, a czasami nawet zmuszać do dokończenia zaczętych rzeczy, ale muszą również nauczyć się szacunku wobec dziecka. Dziecko – jako jednostka – ostatecznie jest kapitanem, który decyduje dokąd się wybiera” – pisze Duckworth. I to jest kluczowa kwestia dla nas, rodziców.
W swojej książce autorka dodaje też, że jej młodsza córka około sześciu razy zmieniała swoją trudną rzecz, zanim finalnie zdecydowała się na grę na altówce.
Naszą rolą jako rodziców jest zatem pomaganie dzieciom w znalezieniu czegoś, co je interesuje, a następnie wspieranie ich w rozwijaniu tego zainteresowania. Jednocześnie musimy ćwiczyć nasz upór i pokazywać, jak daleko może on nas zaprowadzić.
Podsumowując: jeśli chcesz zacząć rozwijać wytrwałości w swojej rodzinie, „zasada trudnej rzeczy” może być świetnym punktem wyjścia. Daje dzieciom autonomię i swobodę wyboru własnych zajęć, a jednocześnie stawia oczekiwanie: w raz rozpoczęte zajęcie muszą być zaangażowane do końca, nawet jeśli jest to trudne. Pomoże to dzieciom rozwijać poczucie celu i odkrywać zainteresowania, a co najważniejsze uczy, że dzięki wytrwałości i uporowi mogą odnieść sukces w tym, co je najbardziej pasjonuje.
A teraz zastanów się:
– Co jest Twoją „trudną rzeczą”?
– Czy „trudna rzecz” Twojego dziecka jest jednocześnie jego pasją?
Tymi dwoma pytaniami kończymy na dziś i mamy nadzieję, że pobudzą Cię one do kolejnych ważnych refleksji.
Pozdrawiamy serdecznie,
Irina i Dawid