Czy kiedykolwiek byłeś tak pochłonięty jakimś zadaniem, że straciłeś poczucie czasu?
Wczoraj obserwowaliśmy, jak nasz 5-letni syn Max buduje „park wodny” z bloków magnetycznych. Tak bardzo podobało mu się konstruowanie basenów, zjeżdżalni, sal zabaw i ustawianie postaci Lego wokół „parku”, że w jego oczach widać było całkowitą koncentrację. Nie przeszkadzał mu nawet jego młodszy brat, próbujący zwrócić na siebie uwagę rzucając w niego zabawkami. Max po prostu “płynął”.
Czym jest flow(przepływ)?
„Przepływ” to magiczny stan umysłu, w którym jesteś całkowicie pochłonięty tym, co robisz. Wydaje się, że czas mija szybko, a ty jesteś tak skoncentrowany, że nawet nie zauważasz, co się wokół ciebie dzieje. I to jest niesamowite.
Czy wiesz, że możesz doświadczyć stanu flow/przepływu praktycznie we wszystkim, co robisz?
Jedną z naszych ulubionych książek, która zmieniła w nas podejście do życia i rodzicielstwa, jest „Flow: psychologia szczęścia”. Jej autor – Mihaly Csikszentmihalyi – jest jednym z bardziej uważanych światowych naukowców zajmujących się tematyką szczęścia, kreatywności i dobrego samopoczucia. W rzeczywistości jest ojcem ruchu Psychologii Pozytywnej i jako pierwszy zidentyfikował i zbadał „przepływ” oraz jego rolę we wszystkich aspektach życia ludzkiego.
Podczas badań Mihaliy zapytał tysiące ludzi o to, jak się czuli w tych momentach swojego życia, w których osiągali najlepsze wyniki za swoje działania. Odpowiedzi brzmiały: „To było jak unoszenie się na wodzie”, „Niósł mnie strumień” – i tak narodziła się koncepcja „przepływu”.
Csikszentmihalyi definiuje “przepływ” jako:
“Stan, w którym ludzie są tak zaangażowani w jakieś działalnie, że wszystko inne wydaje się nie mieć znaczenia; to doświadczenie jest tak przyjemne, że będą kontynuować daną czynność nawet przy dużych kosztach, dla samego wykonywania tej czynności.”
Jak osiągnąć stan flow/przepływu?
Według badań, działanie, które stanowi wyzwanie mniej więcej równe poziomowi twoich umiejętności, pozwoli ci doświadczyć „przepływu” i stać się o wiele szczęśliwszym.
Aby sobie to wyobrazić, spójrz na wykres poniżej.
Flow Channel. Mihaly Csikszentmihalyi
Na osi X znajduje się nasz poziom umiejętności. Oś Y przedstawia poziom wyzwania.
Każda czynność, którą wykonujesz, wypadłaby w konkretnym punkcie na wykresie. Ten punkt zależy od tego, jak trudna jest czynność (dla ciebie) i jakich umiejętności wymaga.
Jeśli wyzwanie jest na wysokim poziomie, ale twoja umiejętność na niskim, wtedy odczuwasz niepokój. Jeśli natomiast poziom twoich umiejętności jest wysoki, a poziom wyzwania jest niski – nudzisz się.
Jak możesz się domyślić, idealnym punktem będzie ten znajdujący się w obszarze „Flow Channel”, czyli w „Kanale Przepywu”. W tym miejscu Twój poziom umiejętności odpowiada wyzwaniu. To tutaj doświadczysz „przepływu” i będziesz najszczęśliwszy.
Przykład:
Zdecydowałeś, że chcesz się nauczyć rysować. Na początku rysujesz kilka podstawowych figur i obiektów np. dom, samochód czy drzewo. Następnie możesz zacząć eksperymentować z różnymi kształtami i kolorami, a nawet wypróbować proste wideo samouki na YouTube (tak właśnie robimy, gdy chłopcy proszą o narysowanie dla nich auta McQueena). W tym momencie wyzwanie pasuje zarówno do Twoich umiejętności, jaki i umiejętności Twojego dziecka – „Płyniecie”.
Gdy z czasem rozwiniesz swoje umiejętności rysowania i technicznie zaczną one przekraczać wyzwanie – nudzisz się. Co wtedy robisz? Szukasz trudniejszego zadania (np. możesz wypróbować inne techniki, nowe narzędzia do rysowania i starać się narysować coś bardziej skomplikowanego).
Możesz też zdecydować się na narysowanie kopii Mona Lisy. Ale uwaga: ponieważ twoje umiejętności nie pasują jeszcze do wyzwania, najpierw zepsujesz swoje pierwsze płótno, potem kolejne, aż poziom „lęku” osiągnie punkt, w którym odejdziesz od stanu „przepływu” (i od swoich zmysłów :)). Aby wrócić do „Kanału Przepływu”, musisz wybrać mniej wymagający cel i strategię, która pozwoli Ci stopniowo ulepszać swoje umiejętności, aż dorównają wyzwaniu Mona Lisy 😊
Jak widzisz, mechanizm jest dość prosty. Następnym razem, gdy czujesz się znudzony podczas wykonywania czynności, podnieś poziom wyzwania. Jeśli natomiast czujesz niepokój, zmniejsz poziom wyzwania, aby poczuć się bardziej komfortowo i móc rozwijać swoje umiejętności.
Chcesz częściej doświadczać „przepływu” w życiu i zwiększyć poziom swojego szczęścia?
Oto cztery proste kroki:
- Ustaw cel, który skupi Twoją uwagę,
- Postaw na taki cel, który będzie wystarczająco trudny (pamiętaj o „Kanale Przepływu”),
- Wyeliminuj czynniki rozpraszające (np. telefon 😉 )
- Pozwól sobie w pełni „zanurzyć się” w tym doświadczeniu.
Płyń, ciesz się i bądź szczęśliwy.
Jeżeli chcesz się podzielić własnym doświadczeniem lub napisać, co myślisz na temat „przepływu”, czekamy na Twój komentarz.
Pozdrawiamy serdecznie,
Irina & Dawid
