Jak wielu z nas za oczywiste bierze to, co już ma? Jak często skupiamy się na braku i chcemy więcej rzeczy, które rzekomo mają nas uszczęśliwić – większego domu, najnowszego modelu komórki, awansu w pracy?
Wszystko wskazuje na to, że jeśli nasz umysł (nawet podświadomie) będzie skupiał się na braku, wciąż będziemy gonić za tym, by mieć więcej, nie będąc przy tym szczęśliwi na dłuższą metę. Ale jeśli skupimy się na obfitości i poświęcimy czas na to, by docenić, co już mamy, wzrosną nasze szanse na to, by cieszyć się życiem. Nauka mówi, że WDZIĘCZNOŚĆ to jeden z najlepszych sposobów.
Czym jest wdzięczność i dlaczego jest tak ważna dla szczęśliwego życia?
„Wdzięczność odblokowuje drogę do pełni życia. Sprawia, że to, co mamy, jest wystarczające. Zmienia wyparcie w akceptację, chaos w porządek, a zagubienie w jasność. Może zmienić posiłek w biesiadę, miejsce zamieszkania w dom, nieznajomego w przyjaciela”
– Melody Beatle
Robert Emmons – światowej klasy ekspert badający zagadnienie wdzięczności – definiuje je jako odczuwanie „poczucia cudu”, bycie „pełnym podziękowania dla świata” oraz docenienie życia.
Wdzięczność to pozytywna emocja, którą możesz poczuć już teraz. Przyświeca jej fundamentalny, ewolucyjny cel, ponieważ ma ona wpływ na to, jak postrzegamy i rozumiemy świat. Nie tylko pomaga nam skupić się na pozytywach, ale także pozwala nam być silnym i wytrwałym, gdy jakieś sprawy nie toczą się po naszej myśli.
Jednym z najbardziej uznanych badaczy zajmujących się szczęściem jest Sonja Lyubomirsky, która od 20 lat zgłębia to, dlaczego niektórzy ludzie są szczęśliwsi od innych. W swojej książce „Wybierz szczęście. 12 kroków do życia, jakiego pragniesz” Lyubomirsky opisuje wdzięczność jako „pewnego rodzaju metastrategię do osiągania szczęścia”.
Lyubomirsky pisze:
„Wdzięczność to wiele rzeczy dla wielu ludzi. To cud, uznanie, spojrzenie na jasną stronę jakiejś ciężkiej sytuacji, to zgłębianie obfitości, podziękowanie jakiejś osobie, podziękowanie Bogu, liczenie błogosławieństw. To smakowanie, a nie przyjmowanie za oczywiste; to radzenie sobie, to coś zorientowane na chwilę obecną”.
Wdzięczność jest bardzo potężnym narzędziem. Pomyślmy o tych wszystkich błogosławieństwach i małych rzeczach, które w codziennej gonitwie przechodzą niezauważone. Może chodzi o uśmiech dziecka albo jakiś jego zabawny komentarz. A może to dobre słowo, uprzejmość, którą ktoś Ci okazał czy pomoc, która pomogła Ci przetrwać trudne chwile. Rzeczy, które przyjmujemy za oczywiste, mają też czasem wymiar fundamentalny – to praca, dom, rodzicielstwo. Pomyślmy o tym przez chwilę i poczujmy, jak bogaci jesteśmy.
Badania pokazują, że okazywanie wdzięczności może zwiększyć nasz poziom szczęścia o ¼. To powinno nas zmotywować do tego, by zacząć zauważać te wszystkie dobre rzeczy wokół nas ☺ Warto też nauczyć dzieci, by kierowały swoje myśli w stronę tego, co już mają oraz doceniały w życiu drobnostki – to pomaga w zbudowaniu fundamentów dla szczęśliwego, obfitującego życia. A najlepszym sposobem na to, by nauczyć tego nasze dzieci, jest pokazanie im, jak to się robi.
Jak dokładnie wdzięczność wpływa na szczęście? W swojej książce „Wybierz szczęście. 12 kroków do życia jakiego pragniesz” Sonja Lyubomirski opowiada o konkretnych ośmiu sposobach.
8 sposobów, dzięki którym wdzięczność wpływa na poczucie szczęścia
- Myślenie pełne wdzięczności sprzyja czerpaniu radości z pozytywnych doświadczeń życiowych
Lyubomirsky pisze: „Dzięki rozkoszowaniu się i czerpaniu przyjemności z małych prezentów, które przynosi Ci życie, będziesz w stanie czerpać maksimum satysfakcji i zadowolenia ze swojej obecnej sytuacji życiowej”.
- Wdzięczność wzmacnia pewność siebie oraz poczucie własnej wartości
“Kiedy uświadamiasz sobie, jak dużo zrobili dla ciebie ludzie lub jak dużo osiągnąłeś Ty sam, czujesz się pewny siebie oraz skuteczny”.
- Wdzięczność pomaga w radzeniu sobie ze stresem i traumą
Umiejętność docenienia okoliczności życiowych, w których się znaleźliśmy, pomaga nam dokonać ponownej interpretacji stresujących i nieprzyjemnych wydarzeń życiowych – w pozytywnym świetle. U osób często wyrażających wdzięczność traumatyczne wspomnienia wracają rzadziej i z mniejszą intensywnością. Wyrażanie wdzięczności w najbardziej niesprzyjających warunkach życiowych takich jak strata bliskiej osoby lub przewlekła choroba – mimo, iż niezmiernie trudne – pomaga dostosować się do sytuacji oraz ruszyć dalej.
- Wyrażanie wdzięczności sprzyja moralnemu postępowaniu
Osoby, które regularnie dają wyraz swojej wdzięczności, częściej pomagają innym ze względu na naturalną chęć odwzajemnienia otrzymanej życzliwości. I statystycznie rzadziej są materialistami.
- Wdzięczność buduje wspierające relacje
Osoby wdzięczne za to, jakie relacje mają w życia, z większym prawdopodobieństwem będą traktować rodzinę i przyjaciół z dużą życzliwością i wsparciem, jednocześnie wywołując u nich podobną reakcję – na zasadzie pozytywnego sprzężenia zwrotnego. Lyubomirsky pisze: „Szereg badań udowodnił, że osoby, które odczuwają wdzięczność w stosunku do konkretnych ludzi (nawet jeśli jej nie wyrażają), doświadczają z nimi bliższych oraz bardziej wartościowych relacji… Co więcej, osoba wdzięczna jest bardziej pozytywnie nastawiona do życia, a pozytywnie nastawione do życia osoby są bardziej lubiane i mają większe szanse na zdobycie przyjaciół”.
- Wdzięczność ukraca porównywanie się z innymi oraz przeciwdziała zazdrości
Kiedy jesteśmy autentycznie wdzięczni za to co mamy – pracę, rodzinę, zdrowie, dom – nie pozostawia to zbyt wielkiej przestrzeni do tego, by chcieć jeszcze tego, co mają inni.
- Wdzięczność jest niekompatybilna z negatywnymi emocjami
Kiedy czujemy się wdzięczni, ciężko czuć się jednocześnie winnym, obrażonym albo zagniewanym. „(Wdzięczność) może w efekcie zmniejszyć albo odpędzić takie uczucia jak złość, gorycz oraz chciwość”. Kiedy emocje biorą nad nami górę, wdzięczność może pomóc nam „kupić sobie trochę czasu” tak, by móc odpowiednio zareagować na taką sytuację.
- Wdzięczność pomaga zatrzymać adaptację hedonistyczną
Mamy tendencję do tego, by dość szybko przyzwyczajać się do nowych okoliczności i wydarzeń w życiu. Przeciwdziałać temu może właśnie wdzięczność, która pozwala nam wciąż doceniać to, co otrzymujemy od losu.
Jak praktykować wdzięczność – cztery sprawdzone sposoby
Wdzięczność jedną z najbardziej pożądanych pozytywnych emocji, ale tak samo jak w przypadku każdej innej wprowadzanej w życie zmiany, jej wypracowanie wymaga wysiłku. Mówiąc najprościej, wdzięczność powinna stać się nawykiem. A do tego, by móc zasmakować wszystkich płynących z niej korzyści, potrzebna jest regularność.
Jako że każdy z nas jest inny, nie ma jednej, uniwersalnej i najlepszej strategii praktykowania wdzięczność. Dla inspiracji spójrzmy na kilka przetestowanych naukowo sposobów:
- Dziennik. Jeśli lubisz pisać, ta metoda może być dla Ciebie. Raz w tygodniu weź do ręki dziennik i zapisz wszystkie dobre rzeczy, za które jesteś wdzięczny (co najmniej pięć).
- Trening uważności (mindfulness). Wdzięczność możesz wyrażać w danej chwili. Cokolwiek robisz, zatrzymaj się na chwilę i postaraj się w pełni tym cieszyć. Staraj się chłonąć sytuację wszystkimi zmysłami, niech odciśnie ona piętno w Twoim umyśle. Doceń ją. Jeśli będziesz uważny i podejdziesz do określonych sprawy z wdzięcznością, wyjątkowym doświadczeniem mogą być tak prozaiczne rzeczy jak telefon od przyjaciela, spacer w parku czy rodzinny obiad.
- Wyrażanie wdzięczności bezpośrednio w stosunku do innych. Mówiąc innym, za co jesteśmy im wdzięczni, budujemy z nimi silniejsze relacje, jako że nasza wdzięczność jest przecież autentyczna i płynie prosto z serca. Powiedzcie partnerowi czy dzieciom, jak bardzo wdzięczni jesteście za to, że macie ich w życiu. Możecie też napisać list do osoby, która jest dla Was ważna.
- Wspólne przeżywanie momentów wdzięczności z rodziną. Możecie ustanowić rytuał wdzięczności – na przykład podczas obiadu rodzinnego albo przed pójściem spać powiedzcie dzieciom, za co dziś jesteście wdzięczni i zapytajcie je o to samo.
Powtórzmy to jeszcze raz – wdzięczność to potężne narzędzie. Przeprogramowuje nasz umysł tak, byśmy mogli w życiu skupiać się na jego pozytywnych, a nie negatywnych stronach. Wymaga jednak regularności. Tak jak w przypadku każdego innego nawyku, zacznijcie od rzeczy najdrobniejszych, odkryjcie, co sprawdza się najlepiej, a potem pracujcie nad tym, by w Waszym życiu było więcej doświadczeń związanych z tą emocją.
Pytanie na dziś – za pomocą której strategii najchętniej praktykowalibyście wdzięczność? Poniżej znajdziecie arkusz, który możecie wydrukować i wypełniać samodzielnie albo ze swoim dzieckiem.
Tutaj możesz pobrać dziennik wdzięczności PDF do druku.
Jak zawsze czekamy na wasze przemyślenia i komentarze.
Trzymajcie się ciepło.
Irina i Dawid